Kultura
Gdy ostatni ruch pędzla Matejki zwiastował zakończenie obrazu, od gabinetów uniwersyteckich po wiejskie parafie wybuchały dyskusje o historii i tożsamości narodowej. Być może te czasy powrócą – są w Polsce malarze, którzy przywracają rycerstwo, husarię i ułanów na płótno. Jednym z nich jest Dariusz Kaleta.
Zacznijmy od kobiet, zmysłowych, nagich, czasem zamyślonych jak „Odpoczywający anioł”, a czasem wyuzdanych jak „Jawnogrzesznica (Ruda)”. Kobieta u Kalety jest często femme fatale, zwiastuje jakiś zamęt, zmianę, ale i bez tego męskie oko może spocząć na cielesnych wdziękach. I tak w obrazie „Parys i Helena”, jak często u tego twórcy, postacie są bohaterami współczesnymi, w dzisiejszych ubraniach, wczorajszych makijażach i niedawno przystrzyżonych włosach. To jedna z recept Kalety na...
Słowiańskie improwizacje
[4/6 gwiazdek]
Anna Maria Jopek & Branford Marsalis, ULOTNE, Musicom
Swoją najnowszą płytę Anna Maria Jopek nagrała wspólnie z amerykańskim saksofonistą Branfordem Marsalisem. Muzyk znany jest przede wszystkim ze współpracy ze Stingiem, a oszałamiające solo w „Englishman In New York” to właśnie jego dzieło. Tymczasem na płycie „Ulotne” z zadziwiającą lekkością podejmuje z Jopek polskie tematy ludowe. Słowiańskie motywy „W Kadzidlańskim Boru” czy „W Polu Lipeńka” okazały się świetnym punktem wyjścia do wciągających improwizacji. Utwór „Pożegnanie z Marią” to z kolei hołd oddany zmarłemu Tomaszowi Stańce. Płytę dodatkowo wzbogacają dźwięki fortepianu Marcina Wasilewskiego oraz muzycy Atom String Quartet.
Bez kaprysów
[4/6 gwiazdek]
Cat Power, WONDERER...
Guillaume Musso to dziś jeden z najbardziej znanych autorów literatury popularnej. Przygodę z tą lekką prozą, łączącą znakomite pomysły i suspens godny kryminału z wątkami melodramatycznymi, zacząłem, jak wielu czytelników, od końca – od wydanej w zeszłym roku „Dziewczyny z Brooklynu”, po czym pochłonąłem całą dostępną resztę, dochodząc do tej pierwszej.
Powieść „Potem”, od której zaczęła się pisarska przygoda Musso, została zainspirowana przez własne doświadczenia. Autor cudem przeżył groźny wypadek samochodowy. W powieści alter ego autora, ośmioletni Nathan, rzuca się na ratunek swojej koleżance. Wyciąga ją z wody i sam tonie. Prawie. Zostaje wybudzony ze śmierci klinicznej. Znajomość dwójki dzieciaków z czasem zamieni się w miłość rozgrywającą się według zasad antykopciuszka. Ona...
W „7 uczuciach” mamy psychoterapię, donos na upokarzający system wychowawczy i ciekawy eksces filmowy. Dzieciaków odtwarzają tu (zgodnie z zasadą, żeśmy tym, w co wrobiono nas za młodu) dorośli przebrani w szkolne mundurki. Kwiat polskiego aktorstwa. Koterski kreuje ponurą psychodramę i komedię uwalniającą od traum.
Adaś Miauczyński, grany przez syna reżysera, wraca do lat młodości, kiedy doświadczał strachu, złości, smutku, wstrętu, zazdrości, wstydu… I z rzadka radości, kiedy sam dokuczył innym. Żali się pani psycholog, że mu źle, małżeństwo się rozpadło, ludzie nie rozumieją. Potem udajemy się w podróż przez kształtujący go czas. Oglądamy dom z matką idiotką, ojcem lowelasem i sadystą, bratem kanciarzem.
W szkole rządzą dręczyciele, wciskający do głów dzieciaków niepotrzebną...
W ostatni weekend września katowickie sceny NOSPR i Spodka były wypełnione bluesem w różnych odmianach. O podsumowanie tegorocznej imprezy poprosiliśmy dwóch nestorów Rawy Blues, cenionych dziennikarzy muzycznych, którzy z festiwalem są związani praktycznie od jego początku: Marka Jakubowskiego i Ryszarda Glogera.
Marek Jakubowski
Kogo nie było na Rawie – niech żałuje
Ten wyjątkowy festiwal zawierał dwa edukacyjne w swoim założeniu spotkania z Tinsleyem Ellisem. Artysta posługując się instrumentem opowiadał o swojej drodze do bluesa, wprowadził w tajniki swojej gitarowej gry, mówił o pasji życia w świecie ukochanej muzyki.
W sali NOSPR zagrał znakomity i unikalny pod względem brzmienia duet Martin Harley & Daniel Kimboro – dwóch wokalistów z akustycznymi gitarami i kontrabasem....
W ostatni weekend września katowickie sceny NOSPR i Spodka były wypełnione bluesem w różnych odmianach. O podsumowanie tegorocznej imprezy poprosiliśmy dwóch nestorów Rawy Blues, cenionych dziennikarzy muzycznych, którzy z festiwalem są związani praktycznie od jego początku: Marka Jakubowskiego i Ryszarda Glogera.
Marek Jakubowski
Kogo nie było na Rawie – niech żałuje
Ten wyjątkowy festiwal zawierał dwa edukacyjne w swoim założeniu spotkania z Tinsleyem Ellisem. Artysta posługując się instrumentem opowiadał o swojej drodze do bluesa, wprowadził w tajniki swojej gitarowej gry, mówił o pasji życia w świecie ukochanej muzyki.
W sali NOSPR zagrał znakomity i unikalny pod względem brzmienia duet Martin Harley & Daniel Kimboro – dwóch wokalistów z akustycznymi gitarami i kontrabasem....
Dodaje barwy pogodnym twarzom powstańców warszawskich – dosłownie. Koloryzacja czarno-białych zdjęć jest nie tylko jego pracą i pasją, lecz także przywraca Polakom bohaterów, ożywia ich, czyni bliższymi. Mirosław Szponar zaprasza w podróż do przeszłości i pozwala spojrzeć w oczy znanym i nieznanym postaciom z dawnych lat.
Nadanie kolorów postaciom i przedmiotom na starych zdjęciach nie jest kwestią tylko techniczną, ustawieniem w programie komputerowym zamiany odcieni szarości na kolor – często trzeba szukać źródeł historycznych, które przypomną prawdziwe barwy. – Ostatnio robiłem fotografię strażaków i miałem ogromny problem z hełmami – mówi Mirosław Szponar. Jaki miały odcień – były srebrne, czy raczej miedziane? Okazało się, że jednolite srebrne strażackie hełmy zaczęła produkować...
W kolejce po hit
[4/6 gwiazdek]
The Dumplings, RAJ, Warner
Moda na syntezatorowe brzmienia lat 80. trwa w najlepsze. Kolejnym udanym wejściem w tę konwencję jest najnowsza płyta polskiego zespołu The Dumplings. Wszechstronność i talent Justyny Święs mogliśmy niedawno podziwiać na gościnnych nagraniach z Wojciechem Mazolewskim, Voo Voo czy Fish Emade Tworzywo. Jednak to właśnie w autorskich materiałach The Dumplings wokalistka prezentuje pełną skalę swoich możliwości. Płyta „Raj” została nagrana w całości po polsku, co cieszy choćby w piosence „Deszcz”, uroczej w swojej dwuznaczności. „Tam gdzie jest nudno, ale gdzie będziemy szczęśliwi” to z kolei świetny kandydat na radiowy hit jesieni.
Abba po raz setny
[2/6 gwiazdek]
Cher, DANCING QUEEN, Warner
Dopiero co na ekranach kin...
Pamiętam, jak przez wiele lat przeglądając zachodnie podręczniki i encyklopedie, zderzałem się ze zdumiewającym faktem, że największe państwo europejskie w ogóle w nich nie istniało (poza mapami). Pośrodku Europy ziała terra incognita, nieobchodząca nikogo.
To się na szczęście zmienia. Doskonałym tego przykładem jest potężna „Oksfordzka historia unii polsko-litewskiej” Roberta Forsta, koncentrującego się na politycznych dziejach tego fenomenu, który był czymś nadzwyczajnym, przekraczającym ramy unii dynastycznej. Unia przetrwała mimo różnic etnicznych, językowych (jakich nie mieli Kastylijczycy w mariażu z Aragonią) i religijnych. Była jak na ówczesne czasy przestrzenią niezwykłej tolerancji. Autor nie ulega pokusie polocentryczności narracji, choć decydująca rola polskich praw oraz...
„Searching” (Poszukiwanie) to normalny film rodzinny, obyczajowy, kryminalny i zarazem zwiastun cywilizacyjnego, technicznego i artystycznego postępu, a w każdym razie poszerzenia pola. Zamiast kina szerokich planów, dynamicznej akcji, mamy opowiedzianą na podzielonym ekranie laptopa akcję szukania zaginionej osoby.
Rzecz dzieje się w Kalifornii w japońskiej niepełnej rodzinie. Nastoletnia córka nie wraca ze szkoły, nie daje sygnałów, nikt nie wie, co się stało. Kochający ojciec otwiera więc laptopa córki, by sprawdzić jej listy, kontakty, znajomości, relacje. I okazuje się w tej robocie sprawniejszy od służb, przyjaciół córki, mediów, nawet bliskich.
Komputer jest tu tym, czym były przed laty zapisane w wielu zeszytach historie rodzinne i albumy z fotografiami. Zawiera dzieciństwo...
16 października 1978 roku w „Księdze czynności biskupich” prowadzonej przez Karola Wojtyłę pojawia się ostatni jego wpis jako metropolity krakowskiego: „Około godz. 17:15 – Jan Paweł II”. Godzinę później, o 18:18, ponad Kaplicą Sykstyńską unosi się w niebo biały dym. Cały świat z napięciem czeka na pojawienie się na balkonie bazyliki 262. następcy św. Piotra.
O 18:44 do tłumów zgromadzonych na placu św. Piotra wychodzi kardynał Pericle Felici i wypowiada tradycyjną formułę: „Zwiastuję wam radość wielką – mamy papieża: Najdostojniejszego i Najprzewielebniejszego Pana Świętego Kościoła Rzymskiego, Kardynała Karola Wojtyłę, który przybrał sobie imię Jan Paweł II”. W tym momencie następuje konsternacja. Kim jest ów „Wojtyla”? – pyta świat. Zachód nie rozumie, że mógł pojawić się ktoś zza...
Koncert upamiętniający Ojca Świętego Jana Pawła II w 40. rocznicę powołania go na Papieża odbędzie się w symbolicznym dla Polaków miejscu – bazylice św. Brygidy w Gdańsku. Podczas uroczystości zostanie odśpiewany „Hymn Papieski”, napisany specjalnie z okazji 40. rocznicy powołania Ojca Świętego na Stolicę Piotrową. Do słów znanego poety K.C. Buszmana muzykę napisał Bogdan Kierejsza, a „Hymn” zaśpiewa Alicja Węgorzewska z towarzyszeniem gdańskiej orkiestry i chóru Cappelli Gedanensis pod dyrekcją Jacka Brzoznowskiego. Podczas koncertu zostaną wykonane utwory poświęcone Ojcu Świętemu, które Papież szczególnie sobie upodobał, pieśni poświęcone Jego ukochanej Maryi oraz te oparte na poezji Jana Pawła II.
Plácido Domingo Junior wraz z ojcem, słynnym śpiewakiem operowym Placido Domingo,...
Na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni ten film został nagrodzony czterokrotnie – Srebrnymi Lwami, dodatkowo za muzykę, charakteryzację i główną rolę męską Adama Woronowicza. Laur odwagi reżyserowi i autorom scenariusza będzie przyznany przez widzów.
Uchwycenie pół wieku historii polsko-niemieckiego tygla kaszubskiego na Pomorzu w jednym filmie fabularnym wymaga śmiałości. Filip Bajon wraca z tego wyzwania nie tylko z tarczą, lecz także z laurami. 26 września filmowa epopeja ludności kaszubskiej weszła na ekrany kin i odnosi spore sukcesy.
Kiedy oglądamy pierwszą dobitną scenę filmu „Kamerdyner”, w której w kaszubskiej wiosce rodzi się główny bohater Mati, służący w domu von Krausów, i kiedy chwilę przed napisami końcowymi widzimy opustoszały pałac tegoż rodu, wyraźnie...
Z archiwum Księcia
[5/6 gwiazdek]
Prince, PIANO & A MICROPHONE, Warner
Dwa lata po śmierci Prince’a Rogersa Nelsona ukazuje się nieznany dotąd zapis z jego domowego studia. Nagrania pochodzą z 1983 r. Muzyk jedynie przy akompaniamencie fortepianu śpiewa dziewięć utworów, m.in. doskonale znany z zupełnie innej wersji „Purple Rain” czy cover piosenki Jonie Mitchell „A Case Of You”. Niedoskonałości zapisu nie tylko nie przeszkadzają, lecz wręcz nadają intymny klimat tym niezwykłym nagraniom. Na płycie nie zabrakło zaś chwil sprzyjających zarówno zabawie dźwiękiem i głosem („Cold Coffe & Cocaine”), jak i okazji do wzruszeń, choćby przy przepięknym „Wednesday”.
Na stulecie niepodległości
[5/6 gwiazdek]
Radosław Sobczak, PADEREWSKI. PIANO WORKS, DUX
Trudno wyobrazić sobie...
Dzieła pięćdziesięciu laureatów nagrody Okręgu Warszawskiego Związku Polskich Artystów Plastyków im. Jana Cybisa w Zachęcie mają charakter przekrojowej wystawy malarstwa XX i XXI wieku, choć nie tylko malarstwo na niej pokazano. Zobaczymy tam także kondycję współczesnego polskiego malarstwa.
Zaprezentowane dzieła wpisują się w kluczowe nurty historii sztuki i aktualne prądy artystyczne – to prace klasyków współczesności: Stefana Gierowskiego, Jana Lebensteina, Jerzego Nowosielskiego, JerzegoTchórzewskiego, Stanisława Fijałkowskiego, Jana Dobkowskiego „Dobsona”; artystów nurtu konceptualnego – Andrzeja Dłużniewskiego, Ryszarda Winiarskiego, Koji Kamoi, także pedagogów i eksperymentatorów – Leona Tarasewicza, i Romana Owidzkiego. Przypomniano artystów stojących na obrzeżach historii...
Przyroda w świecie muzyki
koncert
Rozpoczął się kolejny sezon artystyczny w warszawskiej Filharmonii Narodowej, a wraz z nim koncerty weekendowe dla najmłodszych. Podczas muzycznych poranków i popołudni nasze pociechy już od 3. roku życia mają szansę uczestniczyć w prawdziwych koncertach wypełnionych starannie dobraną muzyką klasyczną, na których nie zabraknie również zabaw muzycznych. A podczas najbliższego spotkania dzieci będą mogły przekonać się, jakie opowieści o przyrodzie można snuć za pomocą muzyki.
Kwiaty na długie wieczory
rozrywka
W tym tygodniu polecam pięknie wydaną grę rodzinną „Bukiet” – pełną kwiatowych wzorów inspirowanych polskim folklorem i łowickimi wycinankami. Gra polecana dla dzieci od 8. roku życia z pewnością umili coraz dłuższe wieczory, ale również...
Powieść Pawła Lisickiego nie jest lekturą dla kogoś o słabych nerwach. Nawet namiętny czytelnik horrorów poszukuje w nich momentów wytchnienia. Tutaj obraz jest czarny, sprawy toczą się źle, dobrzy (nieliczni) przegrywają, źli triumfują. Najgorzej, że nie jest to wydumana fikcja. Lisicki lokuje „Czas antychrysta” na połowę XXIII wieku. Moim zdaniem ponure wróżby z „Czasu Antychrysta” spełnią się jeszcze za życia naszych dzieci, najpóźniej wnuków.
Patologii, którymi szpikuje swój powieściowy esej autor, nie trzeba wymyślać. Rozkład rodziny, omnipotentne państwo, aborcja, eutanazja, policja myśli, czyli poprawność polityczna – to wszystko już jest, tyle że u autora jest tego więcej. Oczywiście jako niepoprawny optymista chciałbym, żeby autor się mylił i że nie wszystko jest stracone,...
„Kamerdyner” to melodramat rzucony na dzieje Kaszub w latach 1900–1945, ale nie on jest w filmie najważniejszy. Marita von Krauss dorasta w pałacu pruskich arystokratów z bratem Kurtem i Mateuszem, przygarniętym kaszubskim sierotą. Kurt rywalizuje ze zdolniejszym Mateuszem, którego hrabina wspiera, rozpustny hrabia toleruje, Marita pokocha. Państwo pojadą na studia do Berlina, ale nie to zniszczy miłość Mateusza i Marity.
Nawiązując do klimatów „Magnata” (i „Zmierzchu bogów” Viscontiego), pokazuje Bajon zmierzch pałacu i świata. Junkrzy i Kaszubi żyli obok siebie, król Kaszubów Bazyli Miotke (Gajos) i hrabia (Woronowicz) mogli się szanować i grać w szachy. Wzięli udział w wojnie, zobaczyli rewolucję w Berlinie i wrócili na swoje ziemie podzielone traktatem wersalskim.
Bazyli agituje...
Badacze sztucznej inteligencji są podzieleni co do tego, w którym roku programy komputerowe będą w stanie konstruować wciągającą fabułę – w 2030 czy może w 2040 roku? A nie tak dawno jeden komputer w Japonii nieomal wygrał konkurs literacki.
Gdy Stanisław Lem pisał „Bajki robotów”, można było faktycznie pomyśleć, że sam pomysł jest bajkową fikcją – jak roboty miałyby pisać bajki, w dodatku dla innych robotów? A jednak wiele najbardziej dziwacznych pomysłów Lema stało się rzeczywistością. W „Powrocie z gwiazd” główny bohater czyta książki zamknięte w kryształkach, a po naszemu: czytnikach e-booków. W „Edenie” natomiast bohaterowie z różnych planet rozmawiają przez maszynkę, która tłumaczy dwa języki różnych istot – dziś każdy, kto ma smartfona z internetem, może tak rozmawiać z...
Bez udawania
[4/6 gwiazdek]
Lenny Kravitz, RAISE VIBRATION, BMG
Długie dredy, w ręku gitara – tak w latach 90. Lenny Kravitz budował swój portret rockmana. Zwykle wychodził mu jednak zdecydowanie lżejszy repertuar, niż wynikałoby to z wizerunku scenicznego. Przeboje „I Belong To You”, czy „Fly Away” z miejsca chwytały za serce, nawet przy całej świadomości ich lekkiego kiczu. Na najnowszym, jedenastym już albumie Kravitz nie musi niczego udawać. Wystarczy posłuchać promującego płytę utworu „Low”, by przekonać się, że wciąż ma niesamowity dryg do pisania przebojów. Talentem przebija zaś wielu, większość partii instrumentalnych nagrywa samodzielnie.
Czar klasyki
[5/6 gwiazdek]
Tony Bennett & Diana Krall, LOVE IS HERE TO STAY, Verve Label Group
Jedna z najbardziej znanych...
Łączyła ich miłość do tej samej kobiety i tej samej ojczyzny, choć każdy realizował ją zupełnie inaczej. Poza tym dzieliło prawie wszystko. Piłsudski i Dmowski – dwaj ludzie, którzy pojawili się we właściwym miejscu i we właściwym czasie. W pracy Tadeusza Kisielewskiego „Piłsudski, Dmowski i niepodległość.
Osobno, ale razem” znajdziemy precyzyjny opis ich postaw i kalkulacji. „Dmowski był znakomitym analitykiem, Piłsudski zaś graczem. Dmowski chciał związać się ze słabszym z zaborców, Piłsudski z tym, który według niego miał większe szanse na zwycięstwo w przyszłej wojnie. Dmowski miał rację w swoich dalekosiężnych kalkulacjach politycznych, Piłsudski racjonalnie w kategoriach militarnych”. Późniejsza wrogość miała stać się dziełem ich stronnictw, prywatnie obaj panowie darzyli się...
Jeziora i ich tajemnice to przestrzeń, w której królują Chandler i czarne kino oraz naśladowcy. Mitchell, autor ciekawego horroru „Coś za mną chodzi”, gdzie grozę mieszał z badaniem seksualnej rozwiązłości, i odlotowego „Legendarne amerykańskie pidżama party”, czuje tamte klimaty. Ale nie chce wziąć ich serio.
Jego trzydziestolatek Sam (Garfield) jest nierobem i snujem z głową pełną mitów popkultury. Myśli Lynchem, spiskowymi tekstami zwariowanego rocka, czyta cienkie fanziny, włóczy się po Los Angeles, wyjmuje albo jest wyjmowany przez chętne panienki, kłamie matce, że pracuje, i miga się przed płaceniem czynszu. Kiedy zaginie podglądana przezeń sąsiadka, a on zacznie szukać tej partnerki dobrze rokującego flirtu, to ruszy przygoda, raz interesująca, kiedy indziej ciężkawa,...
Już dawno nowoczesna „sztuka” przebiła prześmiewcze sceny z filmu „Nie lubię poniedziałku” Tadeusza Chmielewskiego, w których zaopatrzeniowiec Bączyk z Sulęcic poszukuje części zamiennych do ciągnika, a zostawiwszy treblinki na chwilę w muzeum, przypadkowo wywołuje zachwyt zwiedzających. Koniec lata w warszawskich galeriach przypomina te sceny.
Na przełomie sierpnia i września Galeria Test prezentuje twórczość artysty z Poznania – konstruktywistyczną w duchu wystawę obrazów Andrzeja Leśnika, absolwenta Wydziału Malarstwa, Grafiki i Rzeźby Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Poznaniu i wykładowcy tej uczelni, mającej obecnie status Uniwersytetu Artystycznego. Jego obrazy wyrastają z suprematystycznego okresu Kazimierza Malewicza, autora sławnego „Czarnego kwadratu”. Te...
W podróży z Beatlesem
[4/6 gwiazdek]
Paul McCartney, EGYPT STATION, Capitol
„Egypt Station” to 17. solowa płyta w dorobku Paula McCartneya. Gdyby jednak policzyć ilość projektów, w które ex-Beatles był zaangażowany (od Kanye Westa po Charlotte Gainsbourg), wyszłaby o wiele dłuższa dyskografia. Na najnowszym krążku artysta zabiera nas w godzinną muzyczną podróż, w której każda z piosenek odkrywa kolejne nieznane miejsca. Wśród nich zatrzymamy się m.in. na radosnej, akustycznej stacji „Happy With You” i zagranej z rockandrollowym pazurem, przebojowej „Who Cares”. Rewolucji nie ma, ale zgrabnymi kompozycjami 76-letni McCartney mógłby zawstydzić niejedną współczesną pop-gwiazdkę.
Czarodziej
[5/6gwiazdek]
Chilly Gonzales, SOLO PIANO III, Gentle Threat Ltd.
Po znakomitym...
Dokumentalistkę Elżbietę Ruman poznałem dzięki reportażowi nagrodzonemu jedną z głównych nagród Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich. Niezwykła historia opowiadała o cudzie w Kostaryce dokonanym za sprawą papieża Jana Pawła II. Dziennikarka dotarła z kamerą do San Jose, spotkała się z rodziną, lekarzami…
Pani Floribeth cierpiała na tętnika mózgu. Nieoperowalnego. Było to jak wyrok śmierci. Pozostawały jedynie modlitwa i środki przeciwbólowe. 1 maja 2011 roku chora nie przyjęła lekarstw, chciała być przytomna, aby oglądać transmisję z beatyfikacji papieża Polaka. Oglądała, a potem zasnęła. We śnie usłyszała głos: „Wstań, nie lękaj się”. Więc wstała. Następnego dnia obudziła się absolutnie zdrowa. Cud w Kostaryce posłużył jako dowód w procesie beatyfikacyjnym Karola Wojtyły. W...
Dokument o czyścicielach internetu jest filmem niedoskonałym, tendencyjnym, ale naciska ważne cywilizacyjnie klawisze. Oto szeregowi cenzorzy światowego internetu egzystują na peryferiach, dostali robotę na zasadzie outsourcingu. Opowiadają o złych warunkach pracy, żalą się na absurdalność zakazów, które muszą wdrażać.
Zrazu wygląda to na opowieść o zakneblowanym społeczeństwie. Wiele treści i obrazów podawanych na YouTube i Facebooku nie dociera do odbiorcy, czyli internet zawodzi, bo artystce Illmie Gore nie wolno pokazać portretu Trumpa z małym penisem. A gołego Timmermansa niby można?! Niektórzy eksperci i ex-czyściciele opowiadają się za koniecznością takich działań, choć widzimy, że największy wpływ na treść cenzorskich zapisów mają wielkie korporacje, a silne państwa i...
Miliony je kochają, inni nienawidzą. Mainstreamowe media uczyniły zeń pariasa polskiej kultury, co kompletnie nie przeszkadza tym, którzy nie wyobrażają sobie bez tej muzyki życia. Oto enfant terriblepolskiej kultury.
Każdy kraj ma swoją muzykę, która polaryzuje erudytów. Nic dziwnego, zjawiskom takim jak italodisco czy bawarskim szlagierom, często pokazywanym na popularnych kanałach satelitarnych naszych zachodnich sąsiadów, bliżej do muzyki… ludowej niż klasycznego popu. Prostota, chwytliwość i łatwość przekazu zawsze zapewniała tej nucie ilościowy sukces.
Śmiałe początki
Symboliczną datą jest rok 1984, kiedy powstał zespół Bayer Full, będący wraz z Top One (1986 r.) prekursorem nurtu. To oni poruszyli lawinę powstawania nowych formacji: Akcent z Zenkiem...
W stronę popu
Madeleine Peyroux, ANTHEM, Universal Music Polska
Amerykańska wokalistka Madeleine Peyroux swoją cudowną barwą głosu hipnotyzuje słuchacza już od pierwszych sekund albumu. Jej matowy, głęboki wokal wielokrotnie budzi skojarzenia ze sposobem śpiewania Billy Holliday. Od rewelacyjnego debiutu „Dreamland” upłynęły 22 lata, a jej kolejne płyty konsekwentnie dryfują od jazzu w stronę muzyki popularnej. Talent Peyroux i ogromne doświadczenie towarzyszących jej muzyków, jak gitarzysta David Baerwald (Sheryl Crow, Joni Mitchell) czy klawiszowiec Patrick Warren (Bob Dylan, Bruce Springsteen), dają jednak gwarancję, że jest to twórczość najwyższych lotów.
Melancholia i roboty
Ólafur Arnalds, RE:MEMBER, Decca
Ofensywa muzyki islandzkiej trwa. Po tanecznych...
W naszej historii nie brakuje bohaterów walki o naszą i waszą wolność. Kompletnie dziś zapomnianego Harro Harringa (przybrał nazwisko Kazimirowicz) jego biografka Krystyna Szayna-Dec nazywa „najgroźniejszym agitatorem sprawy polskiej”. Ten duński Fryz, rówieśnik Mickiewicza, człowiek wielu talentów, wedle współczesnych kanonów zawodowy rewolucjonista – oddał życie i talent sprawie wolności zniewolonych ludów, początkowo Greków, ale zaraz potem Polaków.
Zakochany w polskiej arystokratce został nawet ułanem, oficerem gwardii przybocznej Wielkiego Księcia Konstantego. Ranny w jednym z pojedynków (przez 34 lata żył z kulą w piersi). Najbardziej skuteczny był jako publicysta. Jego „Pamiętnik w Polsce pod rosyjskim panowaniem” odegrał znaczną rolę w uświadamianiu światowej...
Kolejna ekranizacja bestselleru Nicka Hornby’ego, dowcipna i w dodatku niegłupia, to dobre zamknięcie wakacyjnego sezonu. Mamy tu błąd paralaksy popełniany w ocenie odległych ideałów i bliskich osób. Film szydzi z dzisiejszego niemęskiego mężczyzny, który odda się wariackim kultom, byle nie nawiązać zdrowej, partnerskiej relacji z kobietą, nie posadzić drzewa, nie zbudować domu, nie spłodzić potomka.
Duncan, angielski metroseksualny idiota, wykłada na uniwerku kulturę masową, a w domu buduje kapliczkę ukochanego amerykańskiego muzyka Tuckera Crowe’a. Crow nic nie nagrywa, milczy od lat, Duncan wypisuje hymny na jego cześć, ignorując żonę Annę, aż ta wrzuci do sieci parę trzeźwych krytycznych zdań, a Tucker błyskawicznie przyzna jej rację. Dalej mamy komedię...
Ponad 40 koncertów, muzycy z całego świata – po raz 14. Festiwal „Chopin i jego Europa” zachwycił warszawskich melomanów.
To wielkie święto polskiej kultury na stałe zapisało się w kalendarzach i notatnikach pasjonatów muzyki Fryderyka Chopina. Druga połowa sierpnia już po raz 14. przyniosła Warszawie Międzynarodowy Festiwal Muzyczny „Chopin i jego Europa”, którego pomysłodawcą i dyrektorem artystycznym jest Stanisław Leszczyński. Po raz pierwszy Festiwal został zorganizowany w 2005 r. (gdy prezydentem stolicy był Lech Kaczyński) i od samego początku starał się łączyć tradycję historycznego wykonawstwa ze współczesnymi interpretacjami, pomagając tym samym ukazać nowe konteksty wielkich dzieł polskiej kultury muzycznej.
Jak wiele inicjatyw organizowanych w roku 2018, również tegoroczny...
W opowieściach o zwierzętach nie brak historii o jednostkach niezdolnych żyć w niewoli – o lisach odgryzających sobie łapę, by uwolnić się z wnyków, czy mieszkańcach klatek, pozornie pogodzonych z losem, latami czekających na sposobność ucieczki, by natychmiast z niej skorzystać. Polskie losy usiane są historiami naszych przodków, którzy nie pogodzili się z niewolą.
Od słynnego Maurycego Beniowskiego, który z syberyjskiego zesłania ucieka w świat i dorobi się tytułu króla Madagaskaru, po ostatnie pokolenie Żołnierzy Wyklętych. Oczywiście Andrzej Fedorowicz, opisując „Słynne ucieczki Polaków”, może skoncentrować się na kilku najbardziej spektakularnych przypadkach. Aż dziw, że buntownik Beniowski i jego romans z córką carskiego gubernatora Afanazją, nie stał się bohaterem żadnego...
Kto oczekiwał superprodukcji, ten się zawiedzie. „303. Bitwa o Anglię” to film niskobudżetowy. W „Historii prawdziwej. Dywizjon 303” (premiera dwa tygodnie później) nawet w zwiastunach wygląda to lepiej. Ale w filmie Blaira mamy brytyjską skruchę, uznania dla nieokrzesania i skuteczności bojowej Polaka, no i zawstydzenia angielską podłością.
Polscy lotnicy przebijali się do Anglii z podbitej Francji, chcieli walczyć, Brytyjczycy traktowali ich protekcjonalnie, jako tych, którzy swoje przegrali. Kiedy Niemiec przycisnął, zaryzykowali, a Polacy pokazali im, co potrafią, i jeszcze sięgnęli po ich kobiety. Może dlatego tych nielicznych, którzy ocalili tak wielu, po wojnie ponad 50 proc. Angoli chciało z wyspy wydalić.
Na ekranie Dywizjon 303 nad Anglią. W Polsce dzieją się straszne rzeczy...
Nie pomyl filmu „Prawdziwa historia Dywizjonu 303” dopiero od 31 sierpnia – głosi plakat producentów polskiego dzieła. I zawiera sporo racji.
W kinach wyświetlane są obecnie dwa filmy o najskuteczniejszym dywizjonie myśliwskim w bitwie o Anglię w 1940 r. – jeden z nich, brytyjsko-polski „303. Bitwa o Anglię”, w reżyserii Davida Blaira, wszedł na ekrany w połowie sierpnia, drugi – polski, „Dywizjon 303. Historia prawdziwa” w reżyserii Denisa Delića miał premierę dopiero 31 sierpnia. Ale aby porównać oba obrazy, najpierw wyjaśnijmy, czym taka produkcja powinna być, choć zabrzmi to kontrowersyjnie. No bo jak to narzucać twórcom ramy, w których mają tworzyć? Ale w wypadku polskich lotników z Dywizjonu 303 sprawa bezdyskusyjnie wymaga trzech rzeczy: ukazania polskiego wkładu w zwycięstwo...
Rodzinne czytanie
literatura
8 września w całej Polsce rozpocznie się kolejna edycja akcji „Narodowe Czytanie”, w tym roku poświęcona „Przedwiośniu” Żeromskiego. Warto zainteresować się, jak lokalne instytucje celebrują to wydarzenie i jakie rodzinne atrakcje przygotowały przy okazji lektury. I tak np. w Gnieźnie wspólne czytanie „Przedwiośnia” będzie jednocześnie okazją do upamiętnienia setnej rocznicy Powstania Wielkopolskiego. W Szczecinie natomiast czytanie powieści odbędzie się w zabytkowym tramwaju, który będzie kursował po ulicach miasta.
Oswajamy przedszkole
literatura
Książka Justyny Bednarek z cyklu Dusia i Psinek-Świnek „Pierwszy dzień w przedszkolu” to idealna propozycja dla idących po raz pierwszy do przedszkola maluchów. Pięknie zilustrowana przez Martę Kurczewską...
Do niedawna wśród części kinomanów panowało przekonanie, że rodzime kino nie zasługuje na większą uwagę, a polski serial to synonim telenoweli pokroju „Klan”. Czy świetnie nakręcony „Rojst” przełamie ten stereotyp?
Choć za nami dopiero trzy odcinki „Rojstu” (a w momencie zamykania tego wydania „GP” – dwa), wokół najnowszej propozycji platformy Showmax narosła gęsta atmosfera z co najmniej trzech powodów. Po pierwsze, sam Showmax zrobił widzom małą niespodziankę, informując o serii dopiero w momencie, gdy rozpoczęły się już zdjęcia do „Rojstu”. Uwagę od początku przykuwała również obsada z Andrzejem Sewerynem, Dawidem Ogrodnikiem i Piotrem Fronczewskim na czele. Trzecim powodem i zarazem wisienką na torcie był wypuszczony do sieci tuż przed premierą serialu klip z coverem „Wszystko,...
Przed Perfectem
Spisek, SPISEK, GAD Records
Aż 40 lat musiało minąć, aby ukazała się płyta z nagraniami jazz-rockowego zespołu Spisek. Wartość utworów zebranych przez wydawnictwo GAD Records tkwi nie tylko w ciekawych kompozycjach, ale także w wysokim kunszcie muzyków, którzy odcisnęli później olbrzymie piętno na polskiej muzyce rozrywkowej. Obok charakterystycznego głosu Krzysztofa Cugowskiego, na płycie usłyszymy również basistę Budki Suflera Mieczysława Jureckiego, perkusistę Porter Bandu Leszka Chalimoniuka oraz znanego z zespołu Perfect gitarzystę Jacka Krzaklewskiego. Tych gorących, funkujących rytmów można już słuchać na świeżo wydanej wersji winylowej.
W cieniu Arethy
Jonathan Butler, CLOSE TO YOU, Mack Avenue Records
„Close To You” to najnowsza płyta pochodzącego z Cape...
To wymagało czegoś więcej niż wyczucia, zmysłu artystycznego i zapału poszukiwacza archiwaliów. Sceny z filmu „Destination Unknown” („Cel nieznany”) pozostają w głowie nie tylko dlatego, że opowiadają o ocalałych z Holokaustu, ale też z tego powodu, że włożono w nie ogrom pracy. Materiały zbierano przez… 13 lat.
W niedzielę 19 sierpnia o godzinie 18.00 odbyło się wręczenie odznaczeń im. Jana i Antoniny Żabińskich Fundacji „From the Depths” („Z głębokości”). To już trzeci rok, odkąd prezes Fundacji Jonny Daniels, szeroko opisywany na łamach „Gazety Polskiej” jako życzliwy relacjom polsko-żydowskim lobbysta i PR-owiec, wyróżnia tych, którzy przyczynili się do ocalenia Żydów w czasie II wojny światowej. „My, Żydzi i nie-Żydzi, mamy obowiązek pamiętać o Żydach zamordowanych w Holokauście...
Z fajką w samolocie
Underworld & Iggy Pop, TEATIME DUB ENCOUNTERS, Caroline International
Ikona punk rocka – Iggy Pop przyzwyczaił nas do udziału w dość zaskakujących duetach, które często dawały fenomenalne płyty. Wystarczy przypomnieć wspólne nagrania z Davidem Bowie czy ścieżkę dźwiękową do „Arizona Dream”. Nowa płyta artysty, tym razem w duecie z weteranami sceny elektronicznej Underworld, nie powinna więc zaskakiwać. Niestety, nie przyniosła też niczego, co w najmniejszym stopniu zachęciłoby do ponownego odsłuchu. Monotonnym elektronicznym rytmom towarzyszy recytacja Popa, który z sentymentem wspomina czasy, gdy mógł palić w samolocie i zaczepiać stewardesy. Na szczęście to tylko cztery utwory.
Nowoczesny western
Odetta Hartman, OLD ROCKHOUNDS NEVER DIE, Northern Spy...
Czytając prozę Wilhelma Musso, aktualnie chyba najlepszego francuskiego autora powieści sensacyjno-romantycznej (ciekawy mariaż gatunkowy!), czuję pogłębiające się wrażenie, jakbym czytał wciąż tę samą książkę pod różnymi tytułami. Mężczyzna po przejściach, kobieta z przeszłością, rozpięci między Paryżem a Nowym Jorkiem, rodząca się między nimi nić uczucia, tajemnica, która okazuje się zagadką kryminalną, i sensacyjny, fascynujący finał. Za to zawsze inny, doskonały chwyt na rozpoczęcie. Raz będzie to przypadkowa zamiana komórek, innym razem dialog z nieżyjącą właścicielką za pośrednictwem jej laptopa. Zawsze też autor gwarantuje nieoczekiwaną pointę, dlatego każda jego nowa pozycja cieszy się niesłabnącym powodzeniem.
„Apartament w Paryżu” też zaczyna się od pomyłki – Gaspar, pisarz...
Krzyś, tzn. pan Krzysztof, pracuje w Londynie z początków XX wieku i musi rozwiązać kłopoty wytwórni walizek. Ma wrednego szefa, który w weekend idzie grać w golfa, a jemu każe planować bezlitosne redukcje.
Wygonił z pamięci Stumilowy Las, a wizerunki Puchatka i zwierzątek poniewierają się w jego szufladach. Żona i córka Madelaine czują się opuszczone, jadą same na wieś. Tylko cud może uratować ich związek i dusze.
W zasadzie nie ma iunctim między alienacją w pracy a ferajną złożoną z Misia łakomczucha o bardzo małym rozumku, Prosiaczka, Królika, Przemądrzałej Sowy, Mamy Kangurzycy, Maleństwa i zwariowanego Tygrysa. Szczęśliwie Forster, reżyser „Marzyciela”, traktującego o Barrie’m, twórcy „Piotrusia Pana”, ale też rasowego Bonda i twardej SF „World War Z”, pogodził różne światy i...
Dobry pisarz, choć nacjonalistyczny bolszewik – taka opinia krąży o Zacharze Prilepinie, autorze powieści chwalących obozy koncentracyjne, sowiecki totalitaryzm i krwawą Rosję. Jeśli – jak przyznają krytycy – Prilepin wyraża przekonania całego pokolenia swoich rodaków, to jaka przyszłość czeka zdewastowany naród rosyjski?
W 2016 roku „Gazeta Wyborcza” piórem swojego eksperta od Rosji Wacława Radziwinowicza krytykowała pisarzy ukraińskich za wstrzymanie zaproszenia Zachara Prilepina na Festiwal Conrada w Krakowie. A „Rzeczpospolita” pozytywnie recenzowała jego powieść o łagrze na Wyspach Sołowieckich „Klasztor”. „Jeśli ktoś lubi literaturę obozową, to warto” – taką rekomendację podają też dziś czytelnicy na amatorskich blogach. Tak oto za sprawą Prilepina na salony literackie Europy...
W imię przyjaźni
Anne-Sophie Mutter, HOMMAGE À PENDERECKI, Deutsche Grammophon
Laureatka aż czterech nagród Grammy Anne-Sophie Mutter to jedna z najbardziej utalentowanych i rozpoznawalnych skrzypaczek na świecie. Za promowanie polskiej sztuki, m.in. niezwykłe prawykonania dzieł Lutosławskiego i Pendereckiego, została w tym roku odznaczona Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Z Krzysztofem Pendereckim łączy ją wieloletnia przyjaźń, a wydany właśnie dwupłytowy album „Hommage à Penderecki” to prezent na 85. urodziny kompozytora. Obok znanych już utworów „La Follia” oraz znakomitego koncertu „Metamorphosen” z udziałem London Symphony Orchestra, na płycie otrzymujemy premierowe nagranie II Sonaty na skrzypce i fortepian.
Gościnnie i nastrojowo
Jazzanova, THE POOL, Sonar...
Niepodległość ma jeden kształt – od dziś to już nie tylko dewiza Antoniego Macierewicza, lecz także tytuł książki wydanej na Jego siedemdziesiąte urodziny.
Zdążyliśmy się już przyzwyczaić do publikacji okraszonych wizerunkiem Antoniego Macierewicza głównie tych z gatunku „science-fiction” i beletrystyki pisanej na konkretne zamówienie… Co ciekawe, książki tego typu ogłaszane są bestsellerami i eksponowane w największych księgarniach, by za chwilę trafić do koszy ze słabo sprzedającymi się przecenami. Przez pół wieku działalności ministra Macierewicza nie ukazała się żadna pozycja, która próbowałaby zebrać choćby jakąś część faktów z jego arcybogatego życiorysu. Za to miliony wydano, aby tę postać Polakom zohydzić.
Historia byłego ministra obrony, twórcy KOR, jego walki w konspiracji...
W mrocznych latach komuny wspólna Europa jawiła się jako niedosięgłe marzenie. Śniły nam się podróże bez granic i piękne miasta, wypełnione kolorowym tłumem wolnych i zasobnych ludzi. Świat ukazany w powieści Charlotte Link „Decyzja” nie jest wymarzoną Arkadią, miasta „słodkiej Francji” są brudne, niebezpieczne, co rusz wstrząsane strajkami, szaleje terroryzm. Na wschodzie, w takich nowo przyjętych do Unii krajach, ogarniętych bezrobociem, jak Bułgaria, nie jest lepiej. Otwarte granice, które miały być dobrodziejstwem, sprzyjają terroryzmowi i przestępczości.
Motywem przewodnim powieści pani Link jest handel ludźmi. Cóż prostszego, jak zwabiać młode, urodziwe dziewczyny ze wschodniej Europy, mamić je wizją kariery fotomodelek, przekupić rodziców garścią euro... Potem potrzebny jest już...