Pierwszy taki król

Wbrew ówczesnym koncepcjom organizacji państw i systemów władzy, na przekór pesymistycznym przewidywaniom wielu polityków, ten akt polskiego eksperymentu ustrojowego udał się zaskakująco dobrze. Kilkadziesiąt tysięcy głosującej szlachty, mimo wszystkich dzielących ją poglądów, potrafiło dojść do porozumienia i wybrać wspólnego kandydata na opuszczony tron Jagiellonów.

Fundamenty ustroju republikańskiego i państwa obywatelskiego zbudowały akty unii horodelskiej w 1413 roku. To tam zawarto postanowienia, które narzucały warstwom rządzącym w zunifikowanym państwie obowiązek wspólnego wyboru władcy i wybór ten oddawały w ręce „panów i szlachty” z Korony i Litwy. Koncepcja elekcji została doprecyzowana w przywileju jedlneńsko-krakowskim. Król Władysław Jagiełło, w rewanżu za zgodę na objęcie tronu polsko-litewskiego przez jego syna Władysława, godził się w imieniu swoim i swoich następców respektować wolność osobistą szlachty. Przez następnych 150 lat elekcja była ograniczona do