Sojusz czarnych orłów. Układy niemiecko-rosyjskie na przestrzeni wieków

Orzeł dwugłowy Drzemał na szczycie gmachu I w szponach niósł okowy… Juliusz Słowacki „Hymn”

Rosja carska i Prusy, a potem Rzesza Niemiecka, miały w swych herbach czarne orły. I chociaż Sowieci zastąpili wizerunek dwugłowego ptaka złotym sierpem i młotem, to jednak w swej polityce ZSRS było kontynuatorem imperialnej Rosji. Symbolika czarnego orła ma w polskiej literaturze konotacje negatywne, jest on przedstawiany jako uosobienie zaborczej niewoli. Patrząc na historię ponaddwuwiekowej rosyjsko-niemieckiej współpracy i wynikające z tego zagrożenia dla bytu niepodległych państw, zwłaszcza w naszej części kontynentu, retoryka literacka nabiera szczególnego znaczenia.

Od początku XVIII wieku Rosja i Prusy prowadziły nieustanną rywalizację i grę o wpływy na obszarze Europy Środkowo-Wschodniej. Osłabienie Rzeczypospolitej na przełomie XVII i XVIII wieku ułatwiło w dużym stopniu realizację ich imperialnych tendencji. W porozumieniu z Austrią, przy