Kobiety polskie. W walce o wolność i niepodległość

„Niejeden szyk, zachwiany i idący już w rozsypkę, niewiasty z powrotem do ładu doprowadziły” – pisał Tacyt o germańskich kobietach, których lękali się ponoć nawet rzymscy legioniści. Imiona przez nie noszone mówiły o wojnie i walce: Gizela, Lutgarda, Hedwig. Z wojowniczością plemion germańskich kontrastowała łagodność ich słowiańskich sąsiadów, którzy z jej powodu stali się ulubionym łupem łowców niewolników. Odbiło się to w łacińskim mianie: dla Rzymian słowo „sclavus” oznaczało zarówno Słowianina, jak i niewolnika. Imiona Słowianek przekazywały coś zupełnie innego niż Germanek: Dobrochna, Dobrawa, Radosława, Bratumiła, Bożenna. Trudno w dziejach polskich wieków średnich znaleźć kobiety mogące równać się wojennymi osiągnięciami z Joanną d’Arc, Katarzyną Sforzą czy Izabellą Kastylijską. Nawet Jadwiga Andegaweńska przejmowała ziemie ruskie pod swe panowanie, wykorzystując raczej niemal mistyczną moc godności królewskiej niż militarną siłę armii, na czele której stała