Miecz i tarcza Palatynu. Dzieje gwardii pretoriańskiej 

Przez prawie trzy i pół wieku pretorianie – osobista gwardia rzymskich cesarzy – budzili lęk w mieszkańcach Wiecznego Miasta. Powołani w celu chronienia życia imperatorów, z czasem okazali się równie chętni do tego, by kończyć je ciosem miecza.

Choć pretorianów kojarzymy z okresem cesarstwa, ich historia sięga o wiele dalej w przeszłość. Już w czasie II wojny punickiej rzymskich wodzów ochraniały specjalne formacje doborowych żołnierzy, których nazywano niekiedy pretorianami. W późniejszych latach wojen domowych każdy z pretendentów rywalizujących o władzę nad republiką miał przy swoim boku prywatną gwardię. O ochronę Juliusza Cezara dbał oddział hiszpańskich wojowników, jednakże po swym zwycięstwie nad obrońcami starego porządku dyktator zwolnił ich ze służby, wierząc, że bezpie-czeństwo zapewnia mu popularność wśród rzymskiego ludu. O tym, że był w błędzie, przekonał się bardzo szybko – w idy marcowe 44 roku p.n.e. 

Na straży nowego ładu