Solidarność mogła nie powstać

Z uczestnikami strajku w „Manifeście Lipcowym” w 1980 r., który otworzył drogę do Porozumienia Jastrzębskiego, jest poważny problem – wielu opuściło Śląsk po brutalnych represjach stanu wojennego, a jeżeli zostali, na ogół nie uczestniczą w życiu politycznym. Los nie był dla nich łaskawy. Ich dziadowie brali udział w powstaniach śląskich, ojców przymusowo wcielano do Wehrmachtu, a potem doświadczali gehenny powojennych obozów dla Niemców, mimo że czuli się Polakami. Łatwiej było tym, którzy przybyli tu z innych regionów Polski w poszukiwaniu pracy, ale ich władza „ludowa” też nie oszczędzała. W wolnej Polsce nie przyjęli postawy roszczeniowej, przestrzegają jednak przed odejściem od ideałów Sierpnia, które mają w sercu. O jedno mają pretensje – że Porozumienie Jastrzębskie, jedno z trzech porozumień Sierpnia ’80, choć podpisane 3 września, jest dziś pomijane, że o Jastrzębiu się nie pamięta. Zaczęło się to zmieniać dopiero za prezydentury śp. Lecha Kaczyńskiego,