Czy rozwiązania UE są dobre dla polskich lasów? Unijna biurokracja chce odebrać możliwość decydowania o gospodarce leśnej

Pakiet regulacji, które UE przygotowuje w ramach polityki klimatycznej i ochrony różnorodności biologicznej, to także rozliczne konsekwencje. Pomysłodawcy recept na ratowanie klimatu i przyrody skrzętnie je przemilczają.

Na początek przypomnijmy, o jakie przepisy chodzi. W ramach Europejskiego Zielonego Ładu oraz tzw. pakietu Fit for 55 Unia Europejska formułuje przepisy i rekomendacje w zakresie ochrony przyrody i klimatu. Najważniejsze z nich to:

1. Strategia na rzecz bioróżnorodności 2030,
2. Rozporządzenie w sprawie użytkowania gruntów, zmiany użytkowania gruntów i leśnictwa, określane skrótem LULUCF,
3. Nowa strategia leśna UE 2030.

Dla wzmocnienia ochrony przyrody i klimatu UE rekomenduje objęcie co najmniej 30 proc. unijnych obszarów lądowych ochroną prawną i wprowadzenie korytarzy ekologicznych w ramach sieci Natura. To oznacza ścisłą ochronę – czyli pozostawienie samym sobie – co najmniej 1/3 unijnych obszarów chronionych, w tym wszystkich pozostałych w UE tzw. lasów pierwotnych i starodrzewów.
W Polsce ten ambitny cel może być zrealizowany niemal wyłącznie na obszarze lasów należących do państwa. Nawet 1/3 lasów może zostać wyłączona z użytkowania, a swobodny wstęp do nich – co najmniej ograniczony. Co to rzeczywiście może oznaczać?

Spadek pozyskania drewna to zwiększony import z innych części świata

Szacuje się, że do UE trzeba będzie sprowadzać 188 mln m3, w pierwszej kolejności z Ameryki Północnej, Indii i Brazylii. W efekcie nastąpi:
Znaczący wzrost emisji CO2 w wyniku wylesiania oraz na skutek długodystansowego transportu morskiego,
Zagrożenie różnorodności biologicznej lasów poza Unią Europejską,
Zastępowanie drewna innymi surowcami – plastik, szkło, metal, guma, beton, produkty ropopochodne itp. 

Bierna ochrona to uruchomienie procesów zamierania lasu i dla klimatu 

Pozostawienie lasów samym sobie to ryzyko poważnych strat przyrodniczych, ponieważ:

1. Nastąpi utrata możliwości podtrzymywania różnorodności biologicznej,
2. Zamarłe lasy przestaną pochłaniać CO2 i staną się jego emitentem, stracą możliwość łagodzenia skutków zmian klimatycznych,
3. Zostanie ograniczona możliwość retencjonowania wody, łagodzenia dobowej amplitudy temperatur, utrata korzystnego wpływu na jakość powietrza, nastąpi uruchomienie procesów erozyjnych.

Podporządkowanie leśnictwa celom klimatycznym i biurokracja

Arbitralnie ustanowione cele pochłaniania są nierealne dla polskich warunków, ponieważ nie uwzględniają konsekwencji suszy i wzrostu temperatur, ponadto wprowadzają nadmierne obciążenia administracyjne, wymagające tworzenia dodatkowych instytucji i etatów. W wyniku tego może nastąpić niebezpieczne starzenie się polskich lasów, które będą bardziej podatne na zamieranie.

Ochrona ścisła to ograniczenie funkcji społecznych

Dziś do lasów wielofunkcyjnych w Polsce dostęp jest niemal nieograniczony. Ścisła ochrona to wprowadzenie zasad jak w rezerwacie przyrody, czyli brak możliwości swobodnego poruszania się poza nielicznymi, wyznaczonymi trasami oraz wyłączenie terenu ze zbioru grzybów i jagód.

Wyłączenie z gospodarki leśnej to cios w polską gospodarkę

Spadek pozyskania surowca drzewnego w Polsce wyniesie nawet 40 proc., czyli około 20 mln m3. A to oznacza:

1. Zwolnienie przeszło 200 tys. liczby osób zatrudnionych w branży drzewnej,
2. Zmniejszenie udziału zatrudnionych w przemyśle drzewnym w przemyśle ogółem z 12,5 proc. do 6 proc.,
3. Zamknięcie 90 proc. małych firm rodzinnych zlokalizowanych na obszarach wiejskich.

• Polski model leśnictwa

• 
• W Polsce lasy należą w 80 proc. do państwa, dlatego kierunek, w którym zmierza UE, to demontaż polskiego modelu leśnictwa.
• Polska wypracowała własne rozwiązania, które sprzyjają ochronie lasów, i wdrożyła już unijny system ochrony przyrody Natura 2000 – aż 38 proc. jest objęte Naturą 2000. Powierzchnia i zasobność naszych lasów stale rośnie, powierzchnia wzrosła o połowę od II wojny światowej, zasobność – przeszło trzykrotnie. Mamy największe w regionie populacje gatunków kluczowych dla różnorodności biologicznej (żubr, wilk, niedźwiedź, bielik).