Odporni na podstępy grypy
Profilaktyka \ Zadbaj o siebie!Kaloryfery zaczynają grzać, do łask wracają swetry i grubsze płaszcze, coraz chętniej sięgamy po gorącą herbatę z miodem, bywamy rozdrażnieni kapryśną aurą, a nasza energia spada jak jesienne liście. Na progu złotej pory roku łatwo o przeziębienie i grypę, to czas, gdy trzeba bezwzględnie wzmocnić swój układ odpornościowy.
Zatłoczony autobus, odgłosy kichania i kaszlu, zakatarzony sąsiad jedną ręką trzyma się poręczy, a drugą nerwowo szuka chusteczki. – W takiej sytuacji nie trudno złapać przeziębienie czy grypę, ale przecież na piechotę na uczelnię nie pójdę – mówi nam Ania, studentka z Warszawy. W sezonie grypowym lekarze radzą unikać miejsc, w których gromadzi się dużo osób. Wirus grypy przenosi się bowiem od osób zainfekowanych (zakatarzonych, kaszlących) drogą powietrzną – w kropelkach rozpylonych w postaci aerozolu. Eksperymentalnie dowiedziono, że do przeniesienia grypy wymagany jest kontakt z chorym na odległość mniejszą niż 180 cm. Okres inkubacji, czyli czas od zakażenia do wystąpienia objawów grypy, trwa zwykle do czterech dni. Zakażeni wirusem zarażają nawet na 48 godz. przed wystąpieniem objawów choroby i średnio przez pięć dni po ich wystąpieniu. Okres zarażania może być dłuższy u dzieci, osób w starszym wieku, chorych przewlekle i u osób z osłabioną odpornością.
W jednym z przeprowadzonych badań naukowych dowiedziono, że 30-godzinny kontakt z osobami chorującymi na grypę w rodzinie powoduje zakażenie u 1/4 domowników.
Grypa czy „zwykłe przeziębienie”?
Grypę wbrew pozorom łatwo odróżnić od zwykłego przeziębienia, ponieważ w porównaniu z innymi infekcjami dróg oddechowych ma zdecydowanie bardziej nagły początek. Na grypę wskazują takie objawy jak ból głowy, gardła, mięśni, gorączka i kaszel. Wirus grypy atakuje głównie nabłonek dróg oddechowych, ale też może powodować uszkodzenia komórek nerwowych i mięśniowych, wywołując zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowych bądź mózgu oraz zapalenie mięśnia sercowego i innych narządów. W przebiegu infekcji grypowej może także dojść do zakażeń bakteryjnych ważnych dla życia narządów: płuc, zatok, naczyń i innych. Największe ryzyko wystąpienia ciężkich postaci grypy oraz jej powikłań grozi osobom po 65. roku życia, ludziom przewlekle chorym oraz dzieciom do 5. roku życia i kobietom w ciąży.
Przeziębienie natomiast zaczyna się powoli. Chorzy skarżą się na ból lub drapanie w gardle. Następnie pojawia się katar, przekrwienie śluzówki nosa i ogólnie złe samopoczucie. W drugim i trzecim dniu dominuje uczucie zatkanego nosa, nasila się wyciek wydzieliny, a także kichanie. Często towarzyszy temu zapalenie spojówek. W czwartym i piątym dniu przeziębienia najbardziej dokucza kaszel, a dolegliwości związane z katarem zaczynają się zmniejszać. Wydzielina stopniowo zmienia kolor na żółty i zielony – nie jest to jednak powód do leczenia antybiotykiem, ponieważ zmiana ta jest wynikiem naturalnego przebiegu choroby. Przeziębienie utrzymuje się zwykle do dwóch tygodni.
Jak się nie dać – profilaktyka
Przed infekcją można się uchronić na wiele sposobów. Przede wszystkim trzeba wzmacniać układ odpornościowy i dbać o ogólną kondycję psychofizyczną. Należy wystrzegać się stresu, wysypiać się, często myć ręce i nie kontaktować się z chorymi, nie palić. Badacze dowiedli, że po roku stosowania umiarkowanego wysiłku fizycznego, przez 5 dni w tygodniu, zmniejsza się ryzyko przeziębienia.
Najlepszym sposobem uniknięcia grypy jest zastosowanie szczepionki przeciwgrypowej. Szczepienie przeciw grypie zalecane jest przed każdym sezonem epidemicznym dla wszystkich osób narażonych na zwiększone ryzyko wystąpienia powikłań pogrypowych lub ciężkiego przebiegu grypy. Szczepieniu powinny się poddać osoby po 65. roku życia, dzieci od 6. do 23. miesiąca życia, dzieci w wieku od 6. miesiąca do 18. roku życia przewlekle leczone kwasem acetylosalicylowym, dorośli i dzieci z przewlekłymi chorobami układu oddechowego i układu krążenia, dorośli i dzieci wymagający przewlekłego leczenia lub hospitalizacji, kobiety w ciąży oraz pensjonariusze ośrodków opieki długoterminowej. Ponadto ze względów epidemiologicznych szczepieniu powinni poddać się pracownicy służby zdrowia, pracownicy pomocy społecznej oraz wszystkie osoby, których praca wymaga szerokich kontaktów z ludźmi, np. wykładowcy, nauczyciele, handlowcy czy opiekunki w przedszkolach i żłobkach.
Najlepszym momentem na szczepienie przeciw grypie jest okres od września do grudnia, gdy nie ma szczytu zachorowań, który w Polsce przypada od stycznia do marca. Chodzi o to, aby zaszczepić się w czasie, gdy wirus grypy nie jest jeszcze groźny, a organizm jest na tyle silny, że nie łapie jeszcze infekcji. Jak wynika z badań przeprowadzonych przez Krajowy Ośrodek do spraw Grypy, liczba zachorowań i podejrzeń zachorowań na grypę w sezonie 2013/2014 wyniosła prawie 2,7 mln przypadków. Z tego odnotowanych zostało pond 9 tys. przypadków hospitalizacji (pobytu w szpitalu z powodu grypy) oraz 15 zgonów. Temu wszystkiemu można było zapobiec. – Szczepimy się z mężem na grypę od kilku lat, jestem pewna, że dzięki temu nie chorujemy. W podeszłym wieku każda infekcja może być groźna dla życia, wolimy się zabezpieczać – mówi nam pani Hania (73 l.) z Warszawy. – Poza szczepionką polecam długie spacery, nawet gdy jest chłodno. Wystarczy ciepło się ubrać. Ja zabieram mojego psiaka na spacer, robię dwie rundki dookoła bloku i dzięki temu trzymam formę. Zresztą jak się jest całe życie w ruchu, to i na starość człowiek nie usiedzi w miejscu – dodaje ze śmiechem emerytowana kelnerka.
A co zrobić gdy nas dopadnie
Eksperci radzą, by podczas grypy przebiegającej bez powikłań zostać w domu i przyjmować leki. Najlepsze są preparaty przeciwbólowe i przeciwgorączkowe, a także specyfiki zmniejszające obrzęk błony śluzowej nosa. Jeśli występuje suchy, męczący kaszel, warto przyjmować preparaty przeciwkaszlowe. Wskazane jest picie dużej ilości płynów, zapobiegające odwodnieniu i powodujące rozrzedzenie wydzieliny dróg oddechowych, a także ułatwiające oddychanie poprzez nawilżenie błon śluzowych nosa i gardła.
Leki przeciwwirusowe należy stosować w sytuacjach szczególnych u osób starszych, chorujących przewlekle oraz mających obniżoną odporność. Te preparaty powinny być stosowane wyłącznie po potwierdzeniu laboratoryjnym zakażenia wirusem grypy. W przypadku przeziębienia możemy zastosować tylko leczenie objawowe. Antybiotyki są nieskuteczne – nie działają na wirusy!
Czy witamina C ratuje przed infekcją?
Utarło się, że przyjmując witaminę C na tyle jesteśmy w stanie wzmocnić naszą odporność, by przegonić infekcję na cztery wiatry. Prawda czy mit? Witamina C uważana jest powszechnie za doskonały lek na przeziębienie, niestety nie potwierdziły tego żadne badania. W 2007 r. naukowcy przeprowadzili analizy, których celem było ustalenie, czy witamina C może zmniejszyć częstotliwość, czas trwania lub nasilenie objawów przeziębienia. Okazuje się, że przyjmowanie kwasu askorbinowego w czasie infekcji nie ma wpływu na czas trwania choroby, a także wcale nie łagodzi jej objawów.
Artykuł współfinansowany z funduszu prewencyjnego PZU
\\ Najlepszym momentem na szczepienie przeciw grypie jest okres od września do grudnia, gdy nie ma szczytu zachorowań, który w Polsce przypada od stycznia do marca. Chodzi o to, aby zaszczepić się w czasie, gdy wirus grypy nie jest jeszcze groźny, a organizm jest na tyle silny, że nie łapie jeszcze infekcji. \\
Zatłoczony autobus, odgłosy kichania i kaszlu, zakatarzony sąsiad jedną ręką trzyma się poręczy, a drugą nerwowo szuka chusteczki. – W takiej sytuacji nie trudno złapać przeziębienie czy grypę, ale przecież na piechotę na uczelnię nie pójdę – mówi nam Ania, studentka z Warszawy. W sezonie grypowym lekarze radzą unikać miejsc, w których gromadzi się dużo osób. Wirus grypy przenosi się bowiem od osób zainfekowanych (zakatarzonych, kaszlących) drogą powietrzną – w kropelkach rozpylonych w postaci aerozolu. Eksperymentalnie dowiedziono, że do przeniesienia grypy wymagany jest kontakt z chorym na odległość mniejszą niż 180 cm. Okres inkubacji, czyli czas od zakażenia do wystąpienia objawów grypy, trwa zwykle do czterech dni. Zakażeni wirusem zarażają nawet na 48 godz. przed wystąpieniem objawów choroby i średnio przez pięć dni po ich wystąpieniu. Okres zarażania może być dłuższy u dzieci, osób w starszym wieku, chorych przewlekle i u osób z osłabioną odpornością.
W jednym z przeprowadzonych badań naukowych dowiedziono, że 30-godzinny kontakt z osobami chorującymi na grypę w rodzinie powoduje zakażenie u 1/4 domowników.
Grypa czy „zwykłe przeziębienie”?
Grypę wbrew pozorom łatwo odróżnić od zwykłego przeziębienia, ponieważ w porównaniu z innymi infekcjami dróg oddechowych ma zdecydowanie bardziej nagły początek. Na grypę wskazują takie objawy jak ból głowy, gardła, mięśni, gorączka i kaszel. Wirus grypy atakuje głównie nabłonek dróg oddechowych, ale też może powodować uszkodzenia komórek nerwowych i mięśniowych, wywołując zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowych bądź mózgu oraz zapalenie mięśnia sercowego i innych narządów. W przebiegu infekcji grypowej może także dojść do zakażeń bakteryjnych ważnych dla życia narządów: płuc, zatok, naczyń i innych. Największe ryzyko wystąpienia ciężkich postaci grypy oraz jej powikłań grozi osobom po 65. roku życia, ludziom przewlekle chorym oraz dzieciom do 5. roku życia i kobietom w ciąży.
Przeziębienie natomiast zaczyna się powoli. Chorzy skarżą się na ból lub drapanie w gardle. Następnie pojawia się katar, przekrwienie śluzówki nosa i ogólnie złe samopoczucie. W drugim i trzecim dniu dominuje uczucie zatkanego nosa, nasila się wyciek wydzieliny, a także kichanie. Często towarzyszy temu zapalenie spojówek. W czwartym i piątym dniu przeziębienia najbardziej dokucza kaszel, a dolegliwości związane z katarem zaczynają się zmniejszać. Wydzielina stopniowo zmienia kolor na żółty i zielony – nie jest to jednak powód do leczenia antybiotykiem, ponieważ zmiana ta jest wynikiem naturalnego przebiegu choroby. Przeziębienie utrzymuje się zwykle do dwóch tygodni.
Jak się nie dać – profilaktyka
Przed infekcją można się uchronić na wiele sposobów. Przede wszystkim trzeba wzmacniać układ odpornościowy i dbać o ogólną kondycję psychofizyczną. Należy wystrzegać się stresu, wysypiać się, często myć ręce i nie kontaktować się z chorymi, nie palić. Badacze dowiedli, że po roku stosowania umiarkowanego wysiłku fizycznego, przez 5 dni w tygodniu, zmniejsza się ryzyko przeziębienia.
Najlepszym sposobem uniknięcia grypy jest zastosowanie szczepionki przeciwgrypowej. Szczepienie przeciw grypie zalecane jest przed każdym sezonem epidemicznym dla wszystkich osób narażonych na zwiększone ryzyko wystąpienia powikłań pogrypowych lub ciężkiego przebiegu grypy. Szczepieniu powinny się poddać osoby po 65. roku życia, dzieci od 6. do 23. miesiąca życia, dzieci w wieku od 6. miesiąca do 18. roku życia przewlekle leczone kwasem acetylosalicylowym, dorośli i dzieci z przewlekłymi chorobami układu oddechowego i układu krążenia, dorośli i dzieci wymagający przewlekłego leczenia lub hospitalizacji, kobiety w ciąży oraz pensjonariusze ośrodków opieki długoterminowej. Ponadto ze względów epidemiologicznych szczepieniu powinni poddać się pracownicy służby zdrowia, pracownicy pomocy społecznej oraz wszystkie osoby, których praca wymaga szerokich kontaktów z ludźmi, np. wykładowcy, nauczyciele, handlowcy czy opiekunki w przedszkolach i żłobkach.
Najlepszym momentem na szczepienie przeciw grypie jest okres od września do grudnia, gdy nie ma szczytu zachorowań, który w Polsce przypada od stycznia do marca. Chodzi o to, aby zaszczepić się w czasie, gdy wirus grypy nie jest jeszcze groźny, a organizm jest na tyle silny, że nie łapie jeszcze infekcji. Jak wynika z badań przeprowadzonych przez Krajowy Ośrodek do spraw Grypy, liczba zachorowań i podejrzeń zachorowań na grypę w sezonie 2013/2014 wyniosła prawie 2,7 mln przypadków. Z tego odnotowanych zostało pond 9 tys. przypadków hospitalizacji (pobytu w szpitalu z powodu grypy) oraz 15 zgonów. Temu wszystkiemu można było zapobiec. – Szczepimy się z mężem na grypę od kilku lat, jestem pewna, że dzięki temu nie chorujemy. W podeszłym wieku każda infekcja może być groźna dla życia, wolimy się zabezpieczać – mówi nam pani Hania (73 l.) z Warszawy. – Poza szczepionką polecam długie spacery, nawet gdy jest chłodno. Wystarczy ciepło się ubrać. Ja zabieram mojego psiaka na spacer, robię dwie rundki dookoła bloku i dzięki temu trzymam formę. Zresztą jak się jest całe życie w ruchu, to i na starość człowiek nie usiedzi w miejscu – dodaje ze śmiechem emerytowana kelnerka.
A co zrobić gdy nas dopadnie
Eksperci radzą, by podczas grypy przebiegającej bez powikłań zostać w domu i przyjmować leki. Najlepsze są preparaty przeciwbólowe i przeciwgorączkowe, a także specyfiki zmniejszające obrzęk błony śluzowej nosa. Jeśli występuje suchy, męczący kaszel, warto przyjmować preparaty przeciwkaszlowe. Wskazane jest picie dużej ilości płynów, zapobiegające odwodnieniu i powodujące rozrzedzenie wydzieliny dróg oddechowych, a także ułatwiające oddychanie poprzez nawilżenie błon śluzowych nosa i gardła.
Leki przeciwwirusowe należy stosować w sytuacjach szczególnych u osób starszych, chorujących przewlekle oraz mających obniżoną odporność. Te preparaty powinny być stosowane wyłącznie po potwierdzeniu laboratoryjnym zakażenia wirusem grypy. W przypadku przeziębienia możemy zastosować tylko leczenie objawowe. Antybiotyki są nieskuteczne – nie działają na wirusy!
Czy witamina C ratuje przed infekcją?
Utarło się, że przyjmując witaminę C na tyle jesteśmy w stanie wzmocnić naszą odporność, by przegonić infekcję na cztery wiatry. Prawda czy mit? Witamina C uważana jest powszechnie za doskonały lek na przeziębienie, niestety nie potwierdziły tego żadne badania. W 2007 r. naukowcy przeprowadzili analizy, których celem było ustalenie, czy witamina C może zmniejszyć częstotliwość, czas trwania lub nasilenie objawów przeziębienia. Okazuje się, że przyjmowanie kwasu askorbinowego w czasie infekcji nie ma wpływu na czas trwania choroby, a także wcale nie łagodzi jej objawów.
Artykuł współfinansowany z funduszu prewencyjnego PZU
\\ Najlepszym momentem na szczepienie przeciw grypie jest okres od września do grudnia, gdy nie ma szczytu zachorowań, który w Polsce przypada od stycznia do marca. Chodzi o to, aby zaszczepić się w czasie, gdy wirus grypy nie jest jeszcze groźny, a organizm jest na tyle silny, że nie łapie jeszcze infekcji. \\