Hamulce rozwoju

Ostatni tydzień spędziłem w Afryce. Tej czarnej, biednej, która przyjmie wszelką pomoc, ale natychmiast ją roztrwoni, a szybko mnożący się mieszkańcy zasilą jedynie rezerwuar potencjalnych uchodźców gotowych zalać bogatą Europę. I nie przestaję sobie zadawać pytania, dlaczego dystans między Afryką a światem pogłębia się, zamiast maleć? Nie przekonuje mnie teza o kolonialnym dziedzictwie. Wielokrotnie w dziejach zrzucenie obcego jarzma dawało impuls rozwojowy. Tu przeciwnie. Im dalej od czasów zniewolenia, tym większe objawy regresu. Może więc decyduje przekleństwo czynników geograficznych? Aliści w podobnych warunkach klimatycznych kraje azjatyckie potrafią tworzyć prężne gospodarki, wspaniałą kulturę, zadając kłam stwierdzeniu, że nie da się pracować w upale. Sądzę, że wszystko leży w ludzkim charakterze. Człowiek nie robi nic, jeśli nie musi. Plemiona Amazonii (gdzie wszystko samo rośnie) przez ostatnie 30 tys. lat nie dokonywały żadnych zmian czy wynalazków, bo