Ostatni Iwaszkiewicz

Pisarz miał już ponad 80 lat, gdy witał tak wybór polskiego papieża. Jego słowa zdradzały „mieszane uczucia” wobec tak zaskakującego wydarzenia: „Obejrzałem »Urbi et orbi« Wojtyły i potem wszystko mi się kłębiło przez całą noc”. Kilka dni później wydarzenie to wywołuje dalsze refleksje: „Wczorajsza uroczystość na »moim placu«, na naszym placu. Jakoś miotali się po tym placu nasi ludzie w rzeczywistości i w imaginacji. I co za szamotanina. Niedawno Mickiewicz tak pociągnął Piusa IX za pantofel, aż ten musiał oprzeć się o stolik. To była zawsze walka o ten plac, o rząd dusz nie Polaków, ale o całe Uniwersum. Czy Karolek potrafi walczyć o całe Uniwersum?”. Widok kardynałów, składających hołd nowemu papieżowi, wywołał w pisarzu zachwyt, wzruszenie i dalsze wypowiedzi, na które dotąd sobie nie pozwalał: „Takiego widowiska nie widziałem nigdy, tak do głębi wzruszającego i tak pełnego wzruszenia. Z tego poniżenia, w jakim trzymali nas Ruscy, Niemcy, z tych szyderstw, w jakich nas trzymali