Leopard – nowa jakość w polskiej armii. Zmodernizowana wersja czołgów Leopard odmieni oblicze uzbrojenia pancernego
Dzięki ogromowi pracy, jaką w ostatnich kilkunastu miesiącach wykonały należące do PGZ S.A. gliwickie Zakłady Mechaniczne „Bumar Łabędy”, realizacja programu modernizacji czołgów Leopard 2A4 do standardu Leopard 2PL przebiega zgodnie z planem.
28 grudnia 2015 r. w siedzibie Polskiej Grupy Zbrojeniowej S.A. w Radomiu została podpisana umowa między PGZ, Inspektoratem Uzbrojenia MON a gliwickimi Zakładami Mechanicznymi „Bumar Łabędy”, dotycząca modernizacji 128 czołgów Leopard 2A4, dostarczonych Siłom Zbrojnym RP z nadwyżek niemieckiej Bundeswehry w latach 2002–2003. Dokument, opiewający na nieco ponad 2,4 mld zł, zakładał podzielenie planu modernizacyjnego na cztery strategiczne etapy, począwszy od prac badawczych po działania infrastrukturalne, a skończywszy na kompleksowej modernizacji czołgów dla polskiej armii. Nad całością przedsięwzięcia ze strony MON nadzór sprawuje Zespół Sterujący, w skład którego, oprócz specjalistów reprezentujących Inspektorat Uzbrojenia, wchodzą także przedstawiciele Gestora (komórki odpowiedzialnej za określanie kierunków rozwoju sprzętu wojskowego w siłach zbrojnych).
Planistyka i logistyka
Jednym z pierwszych, a zarazem kluczowych punktów realizacji umowy przez ZM „Bumar Łabędy” jest przygotowanie szczegółowej dokumentacji technologicznej i konstrukcyjnej procesu modernizacji oraz odbycie zagranicznych szkoleń w koncernach odpowiedzialnych za transfer technologii do Polski. Zapobiegnie to niespodziewanym sytuacjom w trakcie prowadzenia seryjnej modernizacji sprzętu. Konieczne jest również przygotowanie zaplecza infrastrukturalnego, niezbędnego do modernizacji czołgów. Chodzi o zaprojektowanie i uruchomienie stanowisk produkcyjnych, pozyskanie specjalistycznych narzędzi MES (montażowych i testowych). Co ważne, część z tych prac już ruszyła i jest sukcesywnie prowadzona.
Niezbędny rekonesans
Oprócz prac przygotowawczych, infrastrukturalnych i planistycznych, ważnym etapem jest również diagnostyka stanu technicznego pierwotnej wersji czołgu Leopard 2A4. Chodzi o zbadanie i doprowadzenie do pełnej sprawności technicznej podzespołów, które nie zostaną poddane modernizacji. Pełny demontaż i rozłożenie czołgu na czynniki pierwsze pozwoli polskim inżynierom na zaznajomienie się z dokładną specyfikacją tego uzbrojenia. Dzięki takiej wiedzy możliwe będzie późniejsze opracowanie planów naprawczych i remontowych, a co za tym idzie – możliwość zastosowania polskich zamienników części do Leoparda i zarządzanie cyklem eksploatacji zmodernizowanego czołgu przez następne 25 lat.
Strategiczne partnerstwo
18 lutego 2016 r. zawarto w Gliwicach umowę między ZM „Bumar Łabędy” a niemiecką firmą Rheinmetall Landsysteme GmbH, należącą do grupy Rheinmetall Defence, dotyczącą strategicznej współpracy w ramach programu modernizacji czołgów Leopard 2A4 do standardu 2PL. Kluczowy etap realizacji porozumienia związany jest z utworzeniem na początku przyszłego roku przez Rheinmetall prototypu zmodernizowanego czołgu i przetransferowanie know-how dotyczącego jego modernizacji do ZM BŁ i polskich poddostawców. Pod koniec 2018 r. ma być gotowa próbna partia 5 zmodernizowanych kolejnych Leopardów 2PL. Ważną informacją jest także współpraca gliwickich zakładów z niemieckim konsorcjum przy przedseryjnej produkcji 12 unowocześnionych Leopardów. Modernizacją Leopardów 2PL zajmą się polskie ZM „Bumar Łabędy”. W latach 2019–2020 wojsko otrzyma kolejne 110 Leopardów w wersji 2PL.
Prezentacja w Kielcach i Świętoszowie
W maju 2016 r. ZM „Bumar Łabędy” oraz Rheinmetall potwierdziły osiągnięcie potencjału serwisowania i usprawniania oraz tzw. przeglądu F6 (podwozia, wieży i uzbrojenia) czołgów Leopard 2A4. Cztery miesiące później, we wrześniu ub. r. mogliśmy przekonać się, jak wstępnie będzie wyglądać zmodernizowana wersja czołgów Leopard dla polskiej armii. Demonstrator Leoparda 2PL zaprezentowano najpierw podczas XXIV Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego w Kielcach (MSPO), a następnie na poligonie wojskowym 10. Brygady Kawalerii Pancernej w Świętoszowie. W grudniu ub. r. dostarczono do Rheinmetall Landsysteme GmbH pięć czołgów Leopard 2A4 przeznaczonych – jako partia próbna – do modernizacji do wersji 2PL. Równocześnie do Wojskowego Instytutu Techniki Pancernej i Samochodowej w Sulejówku przekazano jeden egzemplarz czołgu Leopard w wersji 2A4. Prowadzone są na nim prace pomiarowe i porównawcze, a ich wyniki zostaną później zestawione z wynikami zmodernizowanej wersji czołgu. Po przejściu na standard 2PL czołg zostanie poddany kolejnym badaniom – tym razem pod kątem pełnej zgodności diagnostyki i modernizacji.
Elita polskich zbrojeniowych firm
Gliwickie Zakłady Mechaniczne „Bumar Łabędy” to główny polski wykonawca kontraktu na modernizację czołgów Leopard. Nie należy jednak zapominać o pozostałych polskich zakładach zbrojeniowych zrzeszonych w PGZ S.A., które zaangażowane są w modernizację leopardów. Spółka PCO S.A. to dostawca kamer termalnych ASTERIA (nagrodzonych podczas ubiegłorocznego Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego w Kielcach statuetką Defender, przyznawanej najbardziej innowacyjnym i perspektywicznym produktom z branży zbrojeniowej) do celowników EMES i PERI oraz dzienno-nocnej kamery cofania kierowcy czołgu. Wojskowe Zakłady Motoryzacyjne w Poznaniu odpowiadają z kolei za remont i modernizację zespołów napędowych leopardów. Gliwicki OBRUM S.A., zgodnie ze swoim przeznaczeniem, obejmie pracami modyfikację i naprawy wynikowe trenażerów i symulatorów. W prace zaangażowane są także Zakłady Mechaniczne Tarnów i ZMM Mikulczyce (produkcja i dostawy podzespołów systemu stabilizacji) oraz Rosomak S.A. (kompletacja i dostawy systemu opancerzenia wieży). Dzięki wsparciu wymienionych zakładów, do polskich jednostek pancernych zostanie wprowadzona nowa jakość i sprzęt na najwyższym światowym poziomie, jakim niewątpliwie będą zmodernizowane czołgi Leopard. Szeroka współpraca ma również wymiar społeczny – jest gwarantem sukcesywnego rozwoju wymienionych firm oraz zapewnia stabilność pracy dla osób zatrudnionych w zakładach.
Następni czekają w kolejce
Bardzo prawdopodobne, że programem modernizacji technicznej do wersji 2PL zostaną objęte kolejne czołgi Leopard (ogółem Polska pozyskała wówczas 119 czołgów, z czego 105 to leopardy w wersji 2A5). Być może udana modernizacja spowoduje nie tylko zadowolenie polskich użytkowników, lecz przyczyni się także do stworzenia możliwości eksportowych. Już dziś bowiem kraje zainteresowane modernizacją swoich leopardów 2A4 przyglądają się z uwagą naszym rozwiązaniom.
Siła i jakość na polu walki
Leopard, czyli czołg podstawowy II generacji pojawił się w niemieckiej armii w połowie lat 60. ub. wieku. Od razu dał się poznać jako solidny sprzęt bojowy, przez co bardzo szybko zwrócił na siebie uwagę najważniejszych armii na świecie. Główne uzbrojenie czołgu stanowiła połautomatyczna armata kal. 105 mm. oraz dwa karabiny maszynowe kal. 7,62 mm. Na wyposażeniu czołgu były również dwie elektronicznie odpalane wyrzutnie granatów dymnych, znajdujące się po obu stronach wieży. Pojazd osiągał maksymalną prędkość ok. 65 km na godzinę, był również przystosowany do pokonywania przeszkód wodnych (po odpowiednim przygotowaniu czołg pokonywał przeszkody wodne do 4 m głębokości). Na przestrzeni kilkunastu lat powstało wiele modyfikacji pierwszej wersji Leoparda, mających na celu usprawnienie pracy silnika, wzmocnienie pancerza czy lepszą celność broni.
W 1979 r. do niemieckiej Bundeswehry wprowadzono Leoparda 2 – następcę pierwszej wersji czołgu. Nowa konstrukcja była pierwszym czołgiem III generacji, w którym zastosowano nowoczesne rozwiązania technologiczne i militarne. Leopard 2 charakteryzuje się znacznie większą odpornością pancerza, lepszym uzbrojeniem, mobilnością oraz zaawansowanym systemem zarządzania polem walki. Wyposażony jest w armatę gładkolufową kal. 120 mm. oraz dwa karabiny maszynowe MG3 kal. 7,62 x 51 mm. i 2 x 8 wyrzutników granatów dymnych. Leopardy 2 w różnych wersjach i modyfikacjach są znajdują się na podstawowym wyposażeniu pancernym armii ponad 15 państw, w tym Polski. Obecnie trwają w Niemczech wstępne rozmowy na temat wprowadzenia na zbrojeniowy rynek leopardów w wersji 3. Szacuje się, że nowa generacja czołgów mogłaby wejść do niemieckiej armii nie wcześniej niż na początku lat 30. XXI w.
Leopard – najważniejsze liczby
2 – dwukrotnie w ostatnich kilkunastu latach Polska zakupiła czołgi Leopard z nadwyżek niemieckiej Bundeswehry. Najpierw w latach 2002–2003 pozyskaliśmy 128 czołgów Leopard 2A4, w 2013 r. zakupiono kolejnych 119 leopardów, z czego 105 to czołgi w wersji A5, 14 zaś w wersji A4.
128 – czołgów Leopard 2A4 zostanie zmodernizowanych do 2020 r. do standardu 2PL na podstawie umowy podpisanej w grudniu 2015 r. między PGZ S.A., Inspektoratem Uzbrojenia MON a Zakładami Mechanicznymi „Bumar Łabędy”, będącymi głównym wykonawcą prac. Oprócz gliwickich zakładów w prace modernizacyjne czołgów Leopard zaangażowanych jest siedem innych polskich przedsiębiorstw zbrojeniowych zrzeszonych w Polskiej Grupie Zbrojeniowej S.A. Wartość całego kontraktu opiewa na ponad 2,4 mld zł.
2018 r. – do końca tego roku ma być zmodernizowanych łącznie 7 leopardów w wersji 2PL.
2030 r. – prawdopodobnie na początku lat 30. XXI w. zostaną wprowadzone do niemieckiej armii czołgi Leopard 3.
28 grudnia 2015 r. w siedzibie Polskiej Grupy Zbrojeniowej S.A. w Radomiu została podpisana umowa między PGZ, Inspektoratem Uzbrojenia MON a gliwickimi Zakładami Mechanicznymi „Bumar Łabędy”, dotycząca modernizacji 128 czołgów Leopard 2A4, dostarczonych Siłom Zbrojnym RP z nadwyżek niemieckiej Bundeswehry w latach 2002–2003. Dokument, opiewający na nieco ponad 2,4 mld zł, zakładał podzielenie planu modernizacyjnego na cztery strategiczne etapy, począwszy od prac badawczych po działania infrastrukturalne, a skończywszy na kompleksowej modernizacji czołgów dla polskiej armii. Nad całością przedsięwzięcia ze strony MON nadzór sprawuje Zespół Sterujący, w skład którego, oprócz specjalistów reprezentujących Inspektorat Uzbrojenia, wchodzą także przedstawiciele Gestora (komórki odpowiedzialnej za określanie kierunków rozwoju sprzętu wojskowego w siłach zbrojnych).
Planistyka i logistyka
Jednym z pierwszych, a zarazem kluczowych punktów realizacji umowy przez ZM „Bumar Łabędy” jest przygotowanie szczegółowej dokumentacji technologicznej i konstrukcyjnej procesu modernizacji oraz odbycie zagranicznych szkoleń w koncernach odpowiedzialnych za transfer technologii do Polski. Zapobiegnie to niespodziewanym sytuacjom w trakcie prowadzenia seryjnej modernizacji sprzętu. Konieczne jest również przygotowanie zaplecza infrastrukturalnego, niezbędnego do modernizacji czołgów. Chodzi o zaprojektowanie i uruchomienie stanowisk produkcyjnych, pozyskanie specjalistycznych narzędzi MES (montażowych i testowych). Co ważne, część z tych prac już ruszyła i jest sukcesywnie prowadzona.
Niezbędny rekonesans
Oprócz prac przygotowawczych, infrastrukturalnych i planistycznych, ważnym etapem jest również diagnostyka stanu technicznego pierwotnej wersji czołgu Leopard 2A4. Chodzi o zbadanie i doprowadzenie do pełnej sprawności technicznej podzespołów, które nie zostaną poddane modernizacji. Pełny demontaż i rozłożenie czołgu na czynniki pierwsze pozwoli polskim inżynierom na zaznajomienie się z dokładną specyfikacją tego uzbrojenia. Dzięki takiej wiedzy możliwe będzie późniejsze opracowanie planów naprawczych i remontowych, a co za tym idzie – możliwość zastosowania polskich zamienników części do Leoparda i zarządzanie cyklem eksploatacji zmodernizowanego czołgu przez następne 25 lat.
Strategiczne partnerstwo
18 lutego 2016 r. zawarto w Gliwicach umowę między ZM „Bumar Łabędy” a niemiecką firmą Rheinmetall Landsysteme GmbH, należącą do grupy Rheinmetall Defence, dotyczącą strategicznej współpracy w ramach programu modernizacji czołgów Leopard 2A4 do standardu 2PL. Kluczowy etap realizacji porozumienia związany jest z utworzeniem na początku przyszłego roku przez Rheinmetall prototypu zmodernizowanego czołgu i przetransferowanie know-how dotyczącego jego modernizacji do ZM BŁ i polskich poddostawców. Pod koniec 2018 r. ma być gotowa próbna partia 5 zmodernizowanych kolejnych Leopardów 2PL. Ważną informacją jest także współpraca gliwickich zakładów z niemieckim konsorcjum przy przedseryjnej produkcji 12 unowocześnionych Leopardów. Modernizacją Leopardów 2PL zajmą się polskie ZM „Bumar Łabędy”. W latach 2019–2020 wojsko otrzyma kolejne 110 Leopardów w wersji 2PL.
Prezentacja w Kielcach i Świętoszowie
W maju 2016 r. ZM „Bumar Łabędy” oraz Rheinmetall potwierdziły osiągnięcie potencjału serwisowania i usprawniania oraz tzw. przeglądu F6 (podwozia, wieży i uzbrojenia) czołgów Leopard 2A4. Cztery miesiące później, we wrześniu ub. r. mogliśmy przekonać się, jak wstępnie będzie wyglądać zmodernizowana wersja czołgów Leopard dla polskiej armii. Demonstrator Leoparda 2PL zaprezentowano najpierw podczas XXIV Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego w Kielcach (MSPO), a następnie na poligonie wojskowym 10. Brygady Kawalerii Pancernej w Świętoszowie. W grudniu ub. r. dostarczono do Rheinmetall Landsysteme GmbH pięć czołgów Leopard 2A4 przeznaczonych – jako partia próbna – do modernizacji do wersji 2PL. Równocześnie do Wojskowego Instytutu Techniki Pancernej i Samochodowej w Sulejówku przekazano jeden egzemplarz czołgu Leopard w wersji 2A4. Prowadzone są na nim prace pomiarowe i porównawcze, a ich wyniki zostaną później zestawione z wynikami zmodernizowanej wersji czołgu. Po przejściu na standard 2PL czołg zostanie poddany kolejnym badaniom – tym razem pod kątem pełnej zgodności diagnostyki i modernizacji.
Elita polskich zbrojeniowych firm
Gliwickie Zakłady Mechaniczne „Bumar Łabędy” to główny polski wykonawca kontraktu na modernizację czołgów Leopard. Nie należy jednak zapominać o pozostałych polskich zakładach zbrojeniowych zrzeszonych w PGZ S.A., które zaangażowane są w modernizację leopardów. Spółka PCO S.A. to dostawca kamer termalnych ASTERIA (nagrodzonych podczas ubiegłorocznego Międzynarodowego Salonu Przemysłu Obronnego w Kielcach statuetką Defender, przyznawanej najbardziej innowacyjnym i perspektywicznym produktom z branży zbrojeniowej) do celowników EMES i PERI oraz dzienno-nocnej kamery cofania kierowcy czołgu. Wojskowe Zakłady Motoryzacyjne w Poznaniu odpowiadają z kolei za remont i modernizację zespołów napędowych leopardów. Gliwicki OBRUM S.A., zgodnie ze swoim przeznaczeniem, obejmie pracami modyfikację i naprawy wynikowe trenażerów i symulatorów. W prace zaangażowane są także Zakłady Mechaniczne Tarnów i ZMM Mikulczyce (produkcja i dostawy podzespołów systemu stabilizacji) oraz Rosomak S.A. (kompletacja i dostawy systemu opancerzenia wieży). Dzięki wsparciu wymienionych zakładów, do polskich jednostek pancernych zostanie wprowadzona nowa jakość i sprzęt na najwyższym światowym poziomie, jakim niewątpliwie będą zmodernizowane czołgi Leopard. Szeroka współpraca ma również wymiar społeczny – jest gwarantem sukcesywnego rozwoju wymienionych firm oraz zapewnia stabilność pracy dla osób zatrudnionych w zakładach.
Następni czekają w kolejce
Bardzo prawdopodobne, że programem modernizacji technicznej do wersji 2PL zostaną objęte kolejne czołgi Leopard (ogółem Polska pozyskała wówczas 119 czołgów, z czego 105 to leopardy w wersji 2A5). Być może udana modernizacja spowoduje nie tylko zadowolenie polskich użytkowników, lecz przyczyni się także do stworzenia możliwości eksportowych. Już dziś bowiem kraje zainteresowane modernizacją swoich leopardów 2A4 przyglądają się z uwagą naszym rozwiązaniom.
Siła i jakość na polu walki
Leopard, czyli czołg podstawowy II generacji pojawił się w niemieckiej armii w połowie lat 60. ub. wieku. Od razu dał się poznać jako solidny sprzęt bojowy, przez co bardzo szybko zwrócił na siebie uwagę najważniejszych armii na świecie. Główne uzbrojenie czołgu stanowiła połautomatyczna armata kal. 105 mm. oraz dwa karabiny maszynowe kal. 7,62 mm. Na wyposażeniu czołgu były również dwie elektronicznie odpalane wyrzutnie granatów dymnych, znajdujące się po obu stronach wieży. Pojazd osiągał maksymalną prędkość ok. 65 km na godzinę, był również przystosowany do pokonywania przeszkód wodnych (po odpowiednim przygotowaniu czołg pokonywał przeszkody wodne do 4 m głębokości). Na przestrzeni kilkunastu lat powstało wiele modyfikacji pierwszej wersji Leoparda, mających na celu usprawnienie pracy silnika, wzmocnienie pancerza czy lepszą celność broni.
W 1979 r. do niemieckiej Bundeswehry wprowadzono Leoparda 2 – następcę pierwszej wersji czołgu. Nowa konstrukcja była pierwszym czołgiem III generacji, w którym zastosowano nowoczesne rozwiązania technologiczne i militarne. Leopard 2 charakteryzuje się znacznie większą odpornością pancerza, lepszym uzbrojeniem, mobilnością oraz zaawansowanym systemem zarządzania polem walki. Wyposażony jest w armatę gładkolufową kal. 120 mm. oraz dwa karabiny maszynowe MG3 kal. 7,62 x 51 mm. i 2 x 8 wyrzutników granatów dymnych. Leopardy 2 w różnych wersjach i modyfikacjach są znajdują się na podstawowym wyposażeniu pancernym armii ponad 15 państw, w tym Polski. Obecnie trwają w Niemczech wstępne rozmowy na temat wprowadzenia na zbrojeniowy rynek leopardów w wersji 3. Szacuje się, że nowa generacja czołgów mogłaby wejść do niemieckiej armii nie wcześniej niż na początku lat 30. XXI w.
Leopard – najważniejsze liczby
2 – dwukrotnie w ostatnich kilkunastu latach Polska zakupiła czołgi Leopard z nadwyżek niemieckiej Bundeswehry. Najpierw w latach 2002–2003 pozyskaliśmy 128 czołgów Leopard 2A4, w 2013 r. zakupiono kolejnych 119 leopardów, z czego 105 to czołgi w wersji A5, 14 zaś w wersji A4.
128 – czołgów Leopard 2A4 zostanie zmodernizowanych do 2020 r. do standardu 2PL na podstawie umowy podpisanej w grudniu 2015 r. między PGZ S.A., Inspektoratem Uzbrojenia MON a Zakładami Mechanicznymi „Bumar Łabędy”, będącymi głównym wykonawcą prac. Oprócz gliwickich zakładów w prace modernizacyjne czołgów Leopard zaangażowanych jest siedem innych polskich przedsiębiorstw zbrojeniowych zrzeszonych w Polskiej Grupie Zbrojeniowej S.A. Wartość całego kontraktu opiewa na ponad 2,4 mld zł.
2018 r. – do końca tego roku ma być zmodernizowanych łącznie 7 leopardów w wersji 2PL.
2030 r. – prawdopodobnie na początku lat 30. XXI w. zostaną wprowadzone do niemieckiej armii czołgi Leopard 3.
Partner dodatku Bumar Łabędy, PGZ
Autor:
Numer: